پنجابی لوک-ساہت
متھّ-کتھاواں - پرہلاد بھگت
؛ ؛
ہرناکش تے پرناکش ناں دے دو بھرا بیکنٹھ وچّ رہندے سن۔ دیوتیا دے سراپ کارن اہنا نوں بیکنٹھ وچوں نکلنا پے گیا۔ ہرناکش بہت بلوان سی۔ اوہ دھرتی تے آ کے راج کرن لگّ پیا۔ اچانک پرناکش دی موت ہو گئی۔ ہاناکش بھاویں بھلوان سی پر اسنوں مونت توں بہت ڈر لگدا سی۔ اوہ مونت اتے قابو پاؤنا چاہندا سی۔ اوہ اپنا راج-بھاگ چھڈّ کے ہمالیا 'تے جا کے تپسیا کرن لگّ پیا۔ اس دی کٹھن سادھنا تے تپسیا توں پبھاوت ہو کے پرماتما اس دے ساہمنے پرگٹ ہویا۔ ہرناکش نے پرماتما پاسوں ہیٹھ لکھے ور منگے
میں نہ دن مراں نہ رات نوں مراں۔
میں نہ اندر مراں نہ باہر مراں۔
میں نہ دھرتی 'تے مراں نہ آکاش 'تے مراں۔
میں نہ بیماری نال مراں نہ ہتھیار نال مراں۔
میں نہ منکھ توں مراں نہ پشو توں مراں۔
پرماتما نے ایہہ ور ہرناکش نوں دے دتے۔ ہرناکش بڑا خوش ہویا۔ اوہ دھرتی 'تے آ کے مڑ راج کرن لگا۔ ہن اس نوں کسے دا ڈر نہیں سی۔ اوہ دھرتی دے لوکا نوں اپنی این مناؤن لگا۔ اس نے ہنکار وچّ آ کے ظلم کرنے ارمبھ کر دتے۔ اتھوں تکّ کہ اس نے لوکا نوں پرماتما دی تھاں اپنا نام جپن دا حکم دے دتا۔
؛ ؛
کجھ سمیں بعد ہرناکش دے گھر اک پتر نے جنم لیا۔ اس دا ناں پرہلاد رکھیا گیا۔ پرہلاد کجھ وڈا ہویا تا اس نوں پاٹھشالا پڑھن لئی بھیجیا گیا۔ پاٹھشالا دے پاندھے نے پرہلاد نوں ہرناکش دا ناں جپن دی سکھیا دتی۔پر پرہلاد ہرناکش دی تھاں پرماتما دا ناں جپدا سی۔ اوہ پرماتما نوں ہرناکش نالوں وڈا سمجھدا سی۔
؛ ؛
پاندھے نے پرہلاد دی ہرناکش کول شکایت کیتی۔ ہرناکش نے پرہلاد نوں بلا کے پچھیا کہ اوہ اس دا ناں جپن دی تھاں پرماتما دا ناں کیؤ جپدا ہے ؟
پرہلاد نے کیہا. "ایشور سرو شکتی مان ہے۔ اس نے ہی ساری قدرت نوں رچیا ہے۔" اپنے پتر دا اتر سن کے ہرناخش لوہا لاکھا ہو گیا۔ اس نوں خطرہ پیدا ہو گیا کے کتے باقی وی اس توں عاقی نہ ہو جان۔ اس نے غرض کے کیہا، " میں سبھ توں ودھ شکتی شالی ہاں۔ مینوں کوئی نہی مار سکدا۔ میں تینوں ہنے ختم کر سکدا ہاں۔" اس دی آواز سن کے پرہلاد دی ماں وی اتھے آ گئی۔ اس نے ہرناخش دا ترلا کردے ہوئے کیہا، " تسیں اس نوں نہ مارو۔ میں سمجھاؤن دا جتن کردی ہاں۔" اوہ پرہلاد نوں اپنے کول بٹھا کے کہن لگی ، " تیرے پتا جی اس دھرتی 'تے سبھ توں شکتی شالی ہن۔ اوہناں نوں امر رہن دا ور ملیا ہویا ہے۔ ایہناں دی گلّ منّ جا۔"
؛ ؛
پرہلاد بولیا، " ماتا جی میں مندا ہاں کے میرے پتا جی بڑے طاقتور ہن۔ پر سبھ توں ودھ بلوان بھگوان ہے جس نے سانوں ساریا نوں بنایا ہے۔ پتا جی نوں وی اس نے ہی بنایا ہے۔" پرہلاد دا ایہہ اتر سن کے اس دی ماں بے بس ہو گئی۔ پرہلاد اپنے وشواس وچّ درڑھ رہا۔ ایہہ ویکھ کے ہرناخش نوں ہور غصہ چڑھ گیا۔ اس نے اپنے جلاداں نوں حکم دتا کے اوہ پرہلاد نوں سمندر وچّ ڈب کے مار دین۔ جلاد پرہلاد نوں سمندر وچّ سٹن لئی لے گئے۔ اوہناں نے پرہلاد نوں سمندر وچّ سٹیا پر سمندر دی اک لہر نے پرہلاد نوں کنارے 'تے سٹّ دتا۔ جلاداں نے پرہلاد نوں پھر سمندر وچّ سٹیا۔ پرہلاد پھر باہر آ گیا۔ جلاداں نے آ کے ہرناخش نوں دسیا تاں اس نے کیہا کے اس نوں کسے اچے پربت توں ہیٹھاں سٹّ کے مار دتا جاوے۔ جلاداں نے اویں ہی کیتا پر پرہلاد اک سنگھنے رکھ اتے ڈگیا جس کارن اس نوں کوئی چوٹ نہ لگی۔ ہرناخش نے پرہلاد نوں اک پاگل ہاتھی اگے سٹیا تاں جو ہاتھی اس نوں اپنے پیراں ہیٹھ کچل دیوے۔ پر ہاتھی نے پرہلاد نوں کجھ نہ کیہا۔ لگدا سی جویں ساری قدرت پرہلاد دی مدد کر رہی ہووے۔
؛ ؛
ہرناخش دی اک بھین سی جس دا ناں ہولکا سی۔ ہولکا اپنے بھرا ہرناخش دی پریشانی دور کرنا چاہندی سی۔ ہولکا نوں ور کارن اگّ نہی سی ساڑ سکدی۔ اس نے اپنے بھرا نوں کیہا کہ اوہ پرہلاد نوں اپنی بکل وچّ لے کے اگّ وچّ بیٹھ جاوے گی۔ ور کارن اوہ آپ اگّ وچّ سڑن توں بچّ جاوے گی پر پرہلاد سڑ جاویگا۔ اس طرحاں ہی کیتا گیا۔ بہت سارا بالن اکٹھا کر لیا گیا۔ تد ہولکا پرہلاد نوں کچھڑ وچّ لے کے بالن وچّ بیٹھ گئی۔ بالن نوں اگّ لگا دتی گئی۔ پر اس اگّ وچّ ہولکا سڑ گئی پر پرہلاد بچ گیا۔ ہولکا نے جدوں وردان وچّ ملی شکتی دی ماڑی ورتوں کیتی تاں اوہ وردان اس لئی سراپ بن گیا۔
؛ ؛
ہرناکش غصے وچّ اک ترھا پاگل ہی ہو گیا۔ اس نوں سمجھ نہیں سی آ رہی کہ اوہ کی کرے ۔ اس نے اک لوہے دے تھمھ نوں گرم کروایا جدوں تھمھ گرم ہو کے لال ہو گیا تاں اس نے پرہلاد نوں بلا کے پچھیا، "تیرا پرماتما کتھے ہے ؟" پرہلاد نے اتر دتا، "پرماتما تاں کن-کن وچّ شامل ہے، اوہ میرے وچّ، تہاڈے وچّ تے سبھ وچّ ہے۔"
؛ ؛
ہرناکش نے کیہا، "کی پرماتما اس تھمھ وچّ وی ہے۔"
؛ ؛
پرہلاد نے 'ہاں' وچّ اتر دتا۔ تد ہرناکش نے پرہلاد نوں کیہا، جے پرماتما اس تھمھ وچّ وی ہے تاں اوہ اس تھمھ نوں جفی پا لوے۔ اس توں پہلا کہ پرہلاد اس گرم تھمھ نوں ویکھ کے ڈول جاندا اس نوں تھمھ اتے اک کیڑی تردی نظر آئی۔ تد پرہلاد نے نڈر ہو کے تھمھ نوں جفی پا لئی۔ اس دا کجھ وی نہ وگڑیا۔
؛ ؛
اخیر ہرناکش نے غصے وچّ انھے ہو کے تلوار کڈھ لئی اس نے تلوار نال پرہلاد تے وار کیتا۔ تلوار تھمھ نوں جا وجی تے تھمھ ٹٹّ گیا۔ کہندے ہن اس سمیں اس وچوں پرماتما نر سنگھ دے روپ وچّ آ پرگٹ ہویا۔ پرماتما دے اس روپ دا ادھا دھڑ منکھ دا اتے ادھا شیر دا سی۔ اس نے ہرناکش نوں چکّ لیا اتے دیہلیز 'تے بیٹھ کے اس نوں اپنے پٹا 'تے رکھ لیا۔ ہرناکش نوں احساس ہویا کہ اس دا انت نیڑے ہے۔ اس نے نر سینگھ نوں کیہا کہ اس نوں تاں وردان پاپت ہویا ہے کہ اس نوں کوئی مار نہیں سکیگا۔ نر سنگھ نے کیہا کہ اس دے ور دیا ساریا شرطاں پوریا کرکے ہی ماریا جا رہا ہے۔
؛ ؛
ایہہ کہہ کے نر سنگھ نے ہرناکش نوں آپنیا نہوندراں نال مار دتا۔ اس سمیں نہ دن سی نہ رات۔ دوویں وقت ملدے سن بھاوَ شام دا سماں سی۔ مرن سمے ہرناکش نہ اندر سی نہ باہر، اوہ دیہلیز اتے سی۔ اس سمیں اوہ دھرتی'تے نہیں سی اتے نہ ہی آکاش وچّ، اوہ نر سنگھ دے پٹا اتے سی۔ ہرناکش دی موت نہ کسے بیماری نال ہوئی، نہ ہتھیار نال۔ نر سنگھ دیا نہوندراں نے اس نوں سدا دی نیند سلا دتا سی۔ اس نوں مارن والا نہ پورا منکھی روپ وچّ سی اتے نہ پشو روپ وچّ۔ اس ترھا ہرناکش نوں ور وچّ ملیا شرطاں وی بچا نہ سکیا۔
؛ ؛
پرماتما نے ساریا گلاں پوریا کردیا ہویا ظلم دا نعش کرن لئی ہرناکش دا انت کر دتا۔ پرہلاد دھرتی تے راج کرن لگا تے اس دے راج وچّ سارے سکھی سن۔
پچھلے پنے تے جان لئی اتھے دباؤ
